Dozwolony użytek jest formą ograniczenia autorskich praw majątkowych i daje możliwość korzystania z chronionego takimi prawami utworu bez konieczności uzyskiwania zgody autora czy też np. wydawcy/producenta, który nabył autorskie prawa majątkowe. Warunkiem koniecznym jest podanie imienia i nazwiska twórcy oraz źródła pochodzenia utworu. Dozwolonego użytku osobistego nie stosuje się do programów komputerowych (wszelkich jego form, wersji) czy też utworów architektonicznych i architektoniczno-urbanistycznych, nie obejmuje również zwielokrotniania (na papierze lub podobnym nośniku) zapisów nutowych oraz baz danych elektronicznych chyba że dotyczy to własnego użytku naukowego niezwiązanego z celem zarobkowym.


Prawo wyróżnia:


Dozwolony użytek osobisty

pozwala każdemu korzystać na własne potrzeby z rozpowszechnionego już chronionego utworu.


Dozwolony użytek publiczny

to możliwość korzystania z dzieła bez zgody uprawnionego podmiotu ze względu na ważny interes publiczny oraz potrzeby kulturalno-oświatowe np. prawo cytatu, przedruk, przywileje należne bibliotekom, dozwolony użytek w celach naukowych (tzw. dozwolony użytek szkolny), dozwolony użytek dla dobra osób niepełnosprawnych, dozwolony użytek w sferze nadawania utworu, czy też rozpowszechnianie. Podstawową formą dozwolonego użytku w szerokim zakresie wykorzystywaną w działalności naukowej i publikacyjnej jest tzw. prawo cytatu (art. 29 pr. aut.). Na jego podstawie można wykorzystać niewielkie fragmenty cudzej twórczości we własnych utworach bez konieczności uzyskania zgody twórcy. Prawo autorskie przewiduje także szczególną formę dozwolonego użytku, która jest przeznaczona dla instytucji naukowych i instytucji badawczych (art. 27 pr. aut.). W celu zilustrowania treści przekazywanych w celach dydaktycznych lub prowadzenia działalności naukowej można korzystać z rozpowszechnionych utworów w oryginale i w tłumaczeniu oraz zwielokrotniać w tym celu rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów. Korzystać z takich udostępnionych utworów w Internecie może ograniczona grupa osób uczących się, nauczających lub prowadzących badania naukowe. Osoby te muszą być zidentyfikowane przez instytucję, która te utwory udostępnia.